راهنمای انواع مختلف یوگا: از آشتانگا تا یوگای بز
یوگا یک تمرین باستانی با هدف ایجاد اتحاد بین ذهن، بدن و روح است.
پاسخ کوتاه این است: هم بله و هم خیر. واقعیت این است که برخی حرکات یوگا میتوانند در شرایط خاص به برخی افراد کمک کنند، اما این موضوع برای همه صدق نمیکند. برای درک بهتر، ابتدا لازم است اسکولیوز را بشناسیم.
اسکولیوز یک وضعیت پزشکی است که باعث انحراف جانبی غیرطبیعی ستون فقرات میشود. این اختلال ممکن است در هر سنی بروز کند، اما بیشتر در کودکان و نوجوانان تشخیص داده میشود. عوامل مختلفی میتوانند موجب اسکولیوز شوند؛از همین رو، این بیماری به سه دسته تقسیم میشود: ایدیوپاتیک (بدون علت مشخص)، مادرزادی(از بدو تولد)، یا ناشی از مشکلات عصبی-عضلانی.
از آنجایی که اسکولیوز در افراد مختلف به شکلهای متفاوتی بروز میکند و عوامل گوناگونی دارد، پاسخ به این سوال که آیا یوگا مفید است یا نه، کار سادهای نیست.
به عنوان مثال، در موارد خفیف و در افراد جوان و سالم، شواهد تجربی و برخی مطالعات علمی نشان دادهاند که یوگا میتواند مفید باشد. اما در عین حال، گزارشهایی از بدتر شدن شرایط برخی بیماران اسکولیوزی پس ازتمرین یوگا نیز وجود دارد.
اگر اسکولیوز خفیف و بدون علامت است، تمرینآساناهای یوگا معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. اما در صورت وجود اسکولیوز شدید، شرکت در کلاسهای عمومی یوگا توصیه نمیشود، زیرا برخی حرکات میتوانند آسیبزا باشند. پیش از هر اقدامی، مشورت با پزشک ضروری است.
برای تصمیمگیری آگاهانه درباره فواید یوگادر درمان اسکولیوز، باید به مطالعات علمی رجوع کرد. برخی تحقیقات نشان دادهاند که تمرینهای خاص یوگا، به ویژه پلانک جانبی، میتواند باعث کاهش زاویه انحنای ستون فقرات شود. در یک مطالعه، بیماران به مدت هفت ماه هر روز پلانک جانبی تمرین کردند و کاهش قابل توجهی در انحنا مشاهده شد. در مطالعهای دیگر نیز تمرینات پلانک جانبی، پلانکجانبی با ارتفاع و حرکت نیمماه موثر واقع شد.
اگرچه این مطالعات تنها بر بیماران مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک تمرکز داشتهاند و جامعه آماری محدودی داشتهاند، نتایج امیدوار کننده به نظر میرسند.
با این حال، همه تحقیقات به نتایج مشابه نرسیدهاند. برخی مطالعات دیگر نتیجه گرفتهاند که یوگا درمان موثری برای اسکولیوز نیست. برخی متا آنالیزها هم یوگا را بهترین روش برای بهبود اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان معرفی کردهاند.
در کنار این تناقضها، هشدار متخصصان سلامت همواره وجود دارد: اسکولیوز پیچیده است و هر نوع درمانی، حتی یوگا، باید با احتیاط و نظارت انجام شود. انجام حرکات نامناسب میتواند منجر به بدتر شدن وضعیت بیمار شود.
تناقض در نتایج علمی لزوماً به معنای بیفایده بودن یوگا یا نادرستی تحقیقات نیست، بلکه پیچیدگی خود بیماری را نشان میدهد. برخی بیماران نباید یوگا انجام دهند، در حالی که برخی دیگر میتوانند از حرکاتی مانند پلانک جانبی و حرکت نیم ماه بهرهمند شوند. برخی حرکات مانند خم شدن به عقب یا پیچش بدن،به هیچوجه مناسب بیماران اسکولیوزی نیستند.
رویکردهای شخصی سازی شده، با نظارت حرفهای و تأیید پزشک، ایمنترین و مؤثرترین گزینه هستند.
شنیدن پیام بدن نیز بسیار مهم است. افراد مبتلا به اسکولیوز باید به خوبی نسبت به نشانههای بدن خود آگاه باشند و بدانند چه حرکاتی درد را تسکین میدهند و چه حرکاتی آن را تشدید میکنند. این آگاهی، در کنار راهنمایی متخصص، میتواند یوگا را به ابزاری درمانی تبدیل کند.
تجربههای فردی در شبکههای اجتماعی یا صحبتهای شخصی، گاه از موفقیت یوگا در بهبود اسکولیوز خبر میدهند. این روایتها امیدبخش هستند، اما نباید به عنوان مرجع تصمیمگیری درمانی استفاده شوند.
اثربخشی یوگا به عوامل متعددی بستگی دارد:شدت اسکولیوز، نوع درمانهای دیگر، نوع یوگای تمرین شده و وضعیت جسمانی فرد. همچنین،سوگیری تأییدی ممکن است در این روایتها نقش داشته باشد؛ افراد معمولاً تجربیات مثبت خود را بیشتر به اشتراک میگذارند و موارد منفی پنهان میمانند.
در ادامه، چند راهکار عملی برای تمرین ایمن یوگا در افراد مبتلا به اسکولیوز ارائه میشود.
پیش از شروع هر نوع تمرین ورزشی جدید، ازجمله یوگا، مشاوره با پزشک ضروری است. در موارد اسکولیوز، برخی حرکات باید تغییر یابند یا به کلی حذف شوند.
تمرین زیر نظر مربیای که با اسکولیوز آشنایی دارد بسیار مهم است. بسیاری از این مربیان، فیزیوتراپیست نیز هستند و میتوانند تمریناتی متناسب با وضعیت خاص هر فرد پیشنهاد دهند. حتی حرکات سادهای مانند کبرا ممکن است در برخی موارد مضر باشد.
حرکاتی که موجب فشار بر ستون فقرات میشوند– مانند پیچشها و خم شدن به عقب – باید حذف شوند. پزشک یا مربی حرفهای میتواند حرکات جایگزین را پیشنهاد دهد.
از آنجا که اسکولیوز معمولاً باعث عدم تعادل در بدن میشود، تمرین حرکاتی مانند پلانک جانبی و نیم ماه که به تراز شدن بدن کمک میکنند،مفید است. در برخی موارد، تمرین بیشتر یک سمت بدن ممکن است به ایجاد تعادل کمک کند.
در صورت بروز درد یا ناراحتی در هنگام انجام حرکتی، تمرین را متوقف کرده و با پزشک مشورت شود. همواره باید از مربی درخواست تغییر حرکت کرد.
یوگا فقط به معنای حرکات فیزیکی نیست. تمرینهای تنفسی (پرانایاما) و مراقبه نیز بخشی از یوگا هستند که میتوانند اضطراب را کاهش داده،آگاهی بدنی را افزایش داده و کیفیت زندگی را بهبود بخشند.
پیشرفت در یوگا و بهبود علائم اسکولیوز نیاز به زمان دارد. تمرین منظم، حتی در حد چند دقیقه در روز، در درازمدت میتواند تاثیر گذار باشد.
در طول مسیر تمرین، ارتباط شفاف با پزشک و مربی برای گزارش هرگونه تغییر یا مشکل ضروری است. این ارتباط باعث میشود تمرینات همواره با اهداف سلامتی همراستا بمانند.
برای بسیاری از بیماران اسکولیوز، یوگا نماد امیدی برای زندگی بهتر و کاهش درد است. با این حال، باید هم بیماران و هم مربیان با واقعگرایی و دقت به این موضوع بپردازند.
در موارد خفیف و بدون علائم، تمرین یوگا مشکلی ایجاد نمیکند. اما در موارد شدیدتر، تمرین بدون مشورت با پزشک خطرناک است.
یوگا میتواند برای برخی افراد با اسکولیوز مفید باشد، اما تنها راه ایمن برای ادامه، داشتن رویکردی محتاطانه، راهنمایی حرفهای و سطح بالایی از آگاهی شخی است.
شما میتوانید از طریق پر کردن فرم یا تماس تلفنی با ما در ارتباط باشید.