۲۵ تير ۱۴۰۴

یوگا و ساختارهای مغزی فعال در ادراک زمان

حرکت‌های آگاهانه و نفس‌های منظم در حال آموزش مغز هستند تا زمان را به شکلی تازه—آرام، روشن و گسترده—ادراک کند.

Yogi lady in white shirt doing standing asana on her hands

یوگا و ساختارهای مغزی فعال در ادراک زمان

 

آیا تا به حال متوجه شده‌ای که هنگام تمرین یوگا، به‌ ویژه زمانی که روی مت خود هستید، احساس می‌کنید زمان کند می‌شود یا حتی متوقف شده؟ این فقط یک حس ذهن‌ آگاهانه نیست؛ بلکه فعالیت واقعی مغز است که در حال تغییر تجربه شما از زمان است.

 

ادراک زمان توسط بخش‌های کلیدی مغز تنظیم می‌شود:

 

اینسولا: مرتبط با آگاهی بدنی و دریافت سیگنال‌های درونی مانند ضربان قلب یا کشش عضلات.

قشر پیش‌ پیشانی (Prefrontal Cortex): مرتبط با تمرکز، توجه و برنامه‌ریزی.

لوب جداری (ParietalLobe)**: نقش مهمی در آگاهی فضایی و زمانی ایفا می‌کند.

 

یوگا این ساختارهای مغزی را به‌ طور خاصی فعال می‌کند و نحوه تجربه زمان را تغییر می‌دهد:

 

اینسولا با تمرکز ذهن‌ آگاهانه بر احساسات درونی تحریک می‌شود—مانند توجه به ریتم تنفس یا کشش عضلات در وضعیت‌ها. این آگاهی،ذهن را به لحظه حال می‌آورد و سرگردانی ذهنی را کاهش می‌دهد.

قشر پیش‌ پیشانی زمانی فعال می‌شود که تمرکز آگاهانه بر حرکت‌ها، توالی وضعیت‌ها و الگوی تنفس شکل بگیرد. این فعالیت به فیلتر کردن حواس‌ پرتی‌ها و آرام‌سازی افکار پراکنده کمک می‌کند—عواملی که معمولاً موجب احساس شتاب‌زدگی یا تکه‌تکه شدن زمان می‌شوند.

لوب جداری نیز طی تمرینات یوگا از حالت بیش‌ فعال خارج می‌شود. کاهش فعالیت در این ناحیه، تعادل درک فضایی و زمانی را بازیابی می‌کند و می‌تواند احساس گشودگی، وسعت و روانی زمان حال را افزایش دهد.

 

این سه ناحیه مغزی، همراه با دیگر شبکه‌های عصبی، بخشی از یک سیستم به‌ هم‌ پیوسته هستند که از طریق تمرین یوگا هماهنگ می‌شوند—ترکیبی از تنفس آگاهانه، آگاهی بدنی، و حرکت‌های هدفمند. این هم‌ آهنگی موجب آرام‌سازی فعالیت‌های اضافی مغز و ایجاد حالتی متمرکز می‌شود؛ حالتی که در آن، زمان بیشتر مانند یک فضای باز و قابل لمس احساس می‌شود تا یک خط سریع و گریزان.

 

ارتباط این فرآیند با تمرین یوگا چیست؟

افزایش آگاهی نسبت به زمان، تنها یک تجربه ذهنی خوشایند نیست—بلکه مزایای عمیقی برای سلامت روان و جسم به‌ همراه دارد:

 

کاهش استرس:وقتی زمان کندتر یا وسیع‌تر احساس می‌شود، رویکرد به کارها و تصمیم‌ گیری‌ ها با آرامش و وضوح بیشتری همراه است.

حضور در لحظه:زندگی در لحظه، ظرفیت لذت بردن از تجربه‌ها و شکرگزاری برای جزئیات کوچک را افزایش می‌دهد.

تنظیم بهتر هیجانات: ماندن در زمان حال، توانایی واکنش آگاهانه به احساسات را تقویت می‌کند و فرد را از غرق شدن در پشیمانی‌های گذشته یا نگرانی‌های آینده محافظت می‌کند.

 

افزودن جزئیات بیشتر از دیدگاه یوگا

در سبک‌های مختلف یوگا، این اثرات به‌ شیوه‌های گوناگون تقویت می‌شوند:

 

در هاتا یوگا، توالی وضعیت‌ها همراه با تنفس آهسته، ارتباط میان ذهن و بدن را تقویت می‌کند و موجب تحریک مناسب سیستم عصبی پاراسمپاتیک می‌شود.

در یین یوگا، نگه‌داشتن وضعیت‌ها برامدت طولانی، توجه را به درون معطوف کرده و فعالیت‌های درونی مغز را آرام می‌سازد.

در ویپاسانا و مدیتیشن یوگایی، تمرکز بر احساسات بدنی، به‌ ویژه در سطح جزئیات ریز (مانند گزگز، گرما، یا کشش)، موجب تقویت فعالیت اینسولا و کاهش فعالیت شبکه پیش‌فرض مغز می‌شود که معمولاً با افکار پراکنده و مرور گذشته مرتبط است.

تمرینات پرانایاما، با تنظیم طول دم و بازدم، ابزار بسیار مؤثری برای تنظیم ضربان قلب، تعادل سیستم‌های عصبی و تغییر درک زمانی هستند.

 

در مجموع، تمرین یوگا با ایجاد هماهنگی بین ذهن، بدن و نفس، ساختارهای عصبی مربوط به ادراک زمان را تنظیم می‌کند. این تنظیمات نه‌ تنها تجربه‌ای آرام‌بخش و عمیق‌تر از زمان ایجاد می‌کند، بلکه به ساختن ذهنی شفاف‌تر،آرام‌تر و متعادل‌تر کمک می‌نماید.

 

در جلسه بعدی یوگا، توجه کن که زمان چگونه حس می‌شود. حرکت‌های آگاهانه و نفس‌های منظم در حال آموزش مغز هستند تا زمان را به شکلی تازه—آرام، روشن و گسترده—ادراک کند.

برای شرکت در جلسه اول کلاس یوگا در استودیو شانتی با ما در تماس باشید.

شما میتوانید از طریق پر کردن فرم یا تماس تلفنی با ما در ارتباط باشید.

جدید ترین بلاگ ها