۲۱ خرداد ۱۴۰۴

یوگا برای کودکان: مدیریت وزن و بهزیستی روانی

کودکانی که دارای اضافه وزن هستند، اغلب هنگام شرکت در ورزش‌های تیمی احساس خجالت یا ناراحتی می‌کنند. همچنین به‌دلیل دشواری در انجام فعالیت‌های بدنی سنگین، زودتر دلسرد می‌شوند و دست از تلاش می‌کشند.

Three yogi children sitting in lotus position with hands clasped

یوگا برای کودکان: مدیریت وزن و بهزیستی روانی

 

یک بحران رو به رشد در حال گسترش در سراسر جوامع است که ارزشمندترین سرمایه ما یعنی کودکان را تحت تأثیر قرار داده است. تصمیم‌ گیری‌ های نادرست سبک زندگی و خانوادگی از سوی بزرگسالان، اثری زنجیروار بر نسل جوان گذاشته است.در نتیجه، درصد کودکان دارای اضافه وزن یا چاقی با نرخ نگران‌ کننده‌ای در حال افزایش است. هم‌اکنون حدود ۳۰٪ از کودکان و ۱۵٪ از نوجوانان به‌ عنوان دارای اضافه وزن یا چاقی طبقه‌بندی می‌شوند.

 عوامل متعددی در دشوار شدن مدیریت وزن درمیان این گروه سنی نقش دارند، اما مهم‌ترین آن‌ها شامل مصرف غذاهای پر کالری، کم‌تحرکی،و تجربه وقایع پراسترس در خانواده یا مدرسه است. متأسفانه بسیاری از کودکان امروزی،بازی‌های ویدیویی یا تماشای تلویزیون را به بازی در فضای باز با دوستان ترجیح می‌دهند.جدایی یا طلاق والدین نیز می‌تواند موجب شود کودکان برای تسکین احساسات خود به غذاهای ناسالم روی آورند.

 این رفتار منجر به مشکلات بسیاری می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها خطرات سلامت جسمانی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی است که در کودکان دارای اضافه وزن زودتر از حد معمول بروز می‌کنند. از نظر روانی نیز اثرات طولانی‌ مدت قابل توجهی ایجاد می‌شود؛ عزت‌ نفس و تصور از خود در این کودکان کاهش می‌یابد که می‌تواند منجر به درد عاطفی شدید شود، به‌ ویژه در میان دختران.

 راهکار مقابله با این معضل، یافتن روش‌های مؤثر مدیریت وزن است. بررسی‌های معتبر درباره رژیم‌های غذایی می‌تواند اطلاعات مفیدی در اختیار قرار دهد. اما یکی از چالش‌های اصلی در مدیریت وزن کودکان، یافتن فعالیت بدنی‌ای است که برای آن‌ها جذاب باشد.

 کودکانی که دارای اضافه وزن هستند، اغلب هنگام شرکت در ورزش‌های تیمی احساس خجالت یا ناراحتی می‌کنند. همچنین به‌ دلیل دشواری در انجام فعالیت‌های بدنی سنگین، زودتر دلسرد می‌شوند و دست از تلاش می‌کشند.

 

یوگا – گزینه‌ای مناسب برای کودکان

 

یوگا می‌تواند جایگزینی مؤثر برای این کودکان باشد. انجام یوگا در محیطی خصوصی‌تر و با فشار بدنی کمتر نسبت به سایر ورزش‌ها، موجب می‌شود کودکان دارای اضافه وزن تمایل بیشتری برای انتخاب آن داشته باشند.

 پرسش مهم این است که آیا یوگا واقعاً د کاهش وزن مؤثر است؟ و آیا این کاهش وزن به اندازه‌ای هست که از بروز مشکلات جدی سلامتی پیشگیری کند؟

 یک مطالعه مقدماتی در دانشگاه تگزاس پاسخ مثبت به این پرسش‌ها داده است. محقق اصلی این مطالعه، ساندرا بناویدس، نتیجه‌گیری کرده که یوگای آشتانگا می‌تواند به‌ عنوان راهبردی برای کاهش وزن سودمند باشد. هدف اصلی مطالعه،بررسی اثر یوگا بر وزن کودکان و نوجوانان بود و هدف ثانویه بررسی اثر یوگا بر خود پنداره و علائم روانی نظیر افسردگی و اضطراب.

 

روش تحقیق

 

در این مطالعه، کودکان و نوجوانان ۸ تا۱۵ ساله به‌ طور خاص در یوگای آشتانگا شرکت کردند. این سبک از یوگا شامل مجموعه‌ای از آساناها یا حرکات بدنی است که با تکنیک تنفسی پرانایاما هماهنگ شده‌اند و حرکات را به هم متصل می‌کنند. این حرکات به کودکان چالش‌های انعطاف‌پذیری یا قدرت بدنی ارائه می‌دهد.

 در پایان هر جلسه، کودکان به مدت ۵ تا۱۰ دقیقه مدیتیشن یا ریلکسیشن انجام می‌دادند. یوگای آشتانگا به‌ دلیل ماهیت هوازی آن به یوگای قدرتی نیز معروف است.

 شرکت‌کنندگان در مطالعه فقط در صورتی واجدشرایط بودند که دست‌کم یکی از عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را طبق معیارهای انجمن دیابت آمریکا داشته باشند؛ از جمله اضافه وزن، داشتن بستگان درجه اول مبتلا به دیابت نوع ۲، یا تبار هیسپانیک/آفریقایی-آمریکایی.

 پس از تعیین شرایط شرکت، کودکان به یک جلسه مقدماتی یوگا دعوت شدند. آن‌ها مت یوگای اختصاصی دریافت کردند و قد و وزن آن‌ها اندازه‌گیریو شاخص توده بدنی (BMI)ثبت شد. همچنین آزمایش خون ناشتا برای اندازه‌گیری سطح گلوکز، کلسترول کل، HDL و تری‌گلیسرید انجام شد. این آزمایش‌ها در پایان برنامه ۱۲ هفته‌ای در صورت غیرطبیعی بودن، مجدداً انجام شد.

 شرکت‌کنندگان به‌ مدت ۱۲ هفته، سه بار در هفته، حدود ۷۵ دقیقه در هر جلسه یوگا انجام دادند. تمامی جلسات توسط یک مربی واحد برگزار شد تا انسجام و کنترل کیفیت حفظ شود. هیچ‌گونه محدودیت رژیمی یا فعالیتی در طول مطالعه اعمال نشد.

 

نتایج

 

کاهش وزن

 

از میان ۳۰ کودک شرکت‌کننده، ۱۴ نفر مطالعه را به پایان رساندند. میانگین سنی آن‌ها ۱۱.۷ سال بود. وزن اولیه میانگین آن‌ها۶۱.۲ کیلوگرم با BMI معادل ۲۶.۴ بود. پس از ۱۲ هفته، میانگین وزن به ۵۹.۲ و BMI به ۲۵.۶ کاهش یافت. به‌ طور میانگین، کاهش وزنی برابر با ۲ کیلوگرم ثبت شد. بیشترین کاهش وزن مربوط به یک دختر ۱۳ ساله بود که ۵.۹ کیلوگرم وزن کم کرد.

 

یافته‌های آزمایشگاهی

 

در آغاز مطالعه، دو شرکت‌کننده دارای نتایج غیرطبیعی در چربی‌های خون بودند. پس از ۱۲ هفته، نتایج هر دو بهبود یافت. همچنین کلسترول کل کاهش و HDL افزایش پیدا کرد.

 

نتایج روانشناختی

 

از میان ۱۴ نفر، سه نفر نمره پایین عزت‌ نفس و دو نفر نمره بسیار پایین داشتند. پس از پایان مطالعه، چهار نفر از این پنج نفر بهبود نشان دادند. سه کودک دارای علائم افسردگی نیز بهبود یافتند. دو کودک که در آغاز علائم بالای اضطراب داشتند، کاهش در علائم را تجربه کردند.

 

اهمیت نتایج

 

این مطالعه نخستین پژوهش منتشر شده‌ای است که از یوگا برای بررسی چالش‌های کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن استفاده کرده است.این کودکان در معرض خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون دیابت نوع ۲ هستند که می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد. بنابراین، مدیریت وزن در دوران کودکی ممکن است سنگ‌ بنای سلامت کلی در بزرگسالی باشد.

 شایان توجه است که هیچ مطالعه‌ای تاکنون نقش یوگا را در هیچ وضعیت بیماری بررسی نکرده بود.

 کاهش وزن مشاهده شده در این مطالعه مطابقبا میزان کاهش وزن توصیه شده ماهانه برای کودکان و نوجوانان یعنی حدود ۱ کیلوگرم است.این نتایج ممکن است به افزایش فعالیت هوازی در یوگای آشتانگا مربوط باشد. فعالیت هوازی نه‌ تنها برای کاهش وزن بلکه برای سلامت عمومی بسیار حیاتی است.

 همچنین، بهبود در خودپنداره در شش شرکت‌کنندهقابل توجه بود. سه نفر بهبود در علائم افسردگی و دو نفر کاهش در علائم اضطراب را تجربه کردند. علاوه‌ بر راهبرد کاهش وزن، یوگا موجب افزایش اعتمادبه‌نفس نیز شده است؛ بنا به گفته یکی از والدین، تمرین یوگا باعث افزایش اعتمادبه‌نفس دخترش شد.

 ممکن است چنین نتایج مثبتی ناشی از اثرات آرام‌بخش یوگا باشد. به‌ عنوان مثال، کودکی با سندرم روده تحریک‌پذیر پس از چهار هفته یوگای هاتا در خانه، کاهش اضطراب نشان داد. مطالعه‌ای دیگر نیز نشان داد که یوگای سهاجا در نوجوانان مبتلا به اختلال کم‌ توجهی – بیش‌ فعالی (ADHD)موجب کاهش اضطراب و افزایش عزت‌ نفس می‌شود.

در عین حال، سه شرکت‌کننده در مطالعه یوگای آشتانگا کاهش در خود پنداره یا تشدید افسردگی داشتند. به‌نظر می‌رسد این مسئله مربوطبه دشواری در انجام برخی وضعیت‌ها یا سرعت کمتر پیشرفت نسبت به سایرین باشد. با تمرینبیشتر، این کودکان می‌توانند تکنیک‌های خود را بهبود داده و درک بهتری از توانایی‌هایخود پیدا کنند. خوشبختانه هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان افزایش اضطراب نداشتند.

 

نتیجه‌گیری

 

بر اساس یافته‌های این مطالعه، یوگا می‌تواند گزینه‌ای مؤثر برای کاهش وزن در کودکان و نوجوانان باشد. پس از یک برنامه ۱۲ هفته‌ای،اکثر شرکت‌کنندگان به‌طور متوسط ۲ کیلوگرم وزن کم کردند که با سایر برنامه‌های کاهش وزن همخوانی دارد.

همچنین، شرکت‌کنندگان بهبودهایی در خود پنداره و افسردگی نشان دادند که بیانگر مزایای سلامت روانی یوگای آشتانگا است.

 

برای شرکت در جلسه اول کلاس یوگا در استودیو شانتی با ما در تماس باشید.

شما میتوانید از طریق پر کردن فرم یا تماس تلفنی با ما در ارتباط باشید.

جدید ترین بلاگ ها