۵ تمرین یوگایی برای کاهش استرس در محیط کار
یوگا در محیط کار یعنی پیدا کردن آرامش در میانهی شلوغی.
در میان تمام شیوههای تنفسی یوگایی که مورد بررسی پژوهشگران قرار گرفتهاند، تنفس متناوب از سوراخهای بینی توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. آموزههای یوگا بر این باورند که تنفس از سوراخ بینی چپ آرام بخشتر و تنفس از سوراخ بینی راست انرژی بخشتر است. دکتر شیرلی تلز، از برجستهترین پژوهشگران یوگا در جهان، مطالعات متعددی انجام داده که از این ادعا حمایت میکند. یافتههای او نشان میدهند که تنفس از بینی چپ با کاهش فشار خون و ضربان قلب همراه است، در حالی که تنفس از بینی راست موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون میشود.
با این حال، پژوهشی جدید از دانشگاه میلان نتایجی جالب و تا حدی متناقض ارائه داده است. در این مطالعه، مشخص شد که *تنفس یکطرفه از بینی راست* (URNB)بیشترین تأثیر را در کاهش استرس و افزایش آرامش دارد، در حالی که *تنفس یکطرفه از بینی چپ* (ULNB) به طور قابل توجهی باعث کاهش سرگردانی ذهن در طول زمان میشود. طبق این یافتهها، کاهش استرس با URNB میتواند به سرعت حاصل شود، در حالی که کاهش پرش ذهن نیاز به تمرین طولانی مدتتری با ULNB دارد.
این نتایج تا حدودی با یافتههای پیشین در تضاد هستند و تصویری مبهم و پیچیده از اثرات تنفس متناوب ارائه میدهند.
از دیدگاه یوگا، کاهش استرس معمولاً به تنفس از بینی چپ نسبت داده میشود، چرا که این نوع تنفس با فعالسازی *نادی ایدا*—کانالی انرژی زای در سمت چپ بدن که به سیستم پاراسمپاتیک مرتبط است—باعث آرامسازی و تعادل روانی میگردد. در مقابل، تنفس از بینی راست *نادی پینگالا* را فعال میکند که با سیستم عصبی سمپاتیک مرتبط است و عملکردی انرژیبخش، گرمکننده و برانگیزاننده دارد.
از سوی دیگر، کاهش پرش ذهن نیز معمولاً با آرامسازی ارتباط دارد، چرا که ذهن پریشان، ذهنی است ناآرام و بیتمرکز. بنابراین،به نظر میرسد هر دو نوع تنفس (از بینی چپ و راست) به نحوی با آرامش و تمرکز در ارتباطند،اما مسیرهای فیزیولوژیکی متفاوتی را طی میکنند.
مطالعه دانشگاه میلان تنها شامل ۲۰ شرکتکننده بود که نمونهای نسبتاً کوچک محسوب میشود. برای دستیابی به نتایج معتبرتر، تعداد شرکتکنندگان باید دستکم ۳۰ نفر باشد، و حتی این تعداد نیز حداقل استاندارد است. در غیر این صورت،وجود شرکتکنندگانی با ویژگیهای منحصر به فرد میتواند نتایج آماری را تحت تأثیر قرار دهد. به این افراد "برون داد" (outlier)گفته میشود، و یکی از دلایل اهمیت افزایش تعداد نمونهها همین مسئله است.
در نتیجه، نمیتوان از این مطالعه نتیجهگیری قطعی کرد، اما پرسشهای جالبی را پیش میآورد. اگر یافتههای این مطالعه تکرارپذیر باشند، چه معنایی میتوان از آنها برداشت؟
از منظر عملی یوگا، تمرینهای تنفسی مانند*سوریا بهدانا* (تنفس از سوراخ راست) و *چاندرا بهدانا* (تنفس از سوراخ چپ) سالهاست برای ایجاد تعادل در انرژی، ذهن و وضعیت عصبی توصیه میشوند. سوریا به دانای پرانایاما معمولاً برای افزایش سطح انرژی، فعالسازی بدن و تمرکز ذهن در ابتدای روز استفاده میشود.در مقابل، چاندرا به دانای پرانایاما برای آرامسازی سیستم عصبی، کاهش اضطراب و آمادگی برای خواب مناسبتر است.
همچنین در تکنیکهای تنفسی پیشرفتهتر مانند*نادی شودانا* (پاکسازی کانالهای انرژی)، تنفس متناوب از هر دو سوراخ بینی باعث هماهنگی بین نیم کرههای مغز و تعادل بین سیستمهای سمپاتیک و پاراسمپاتیک میشود.
نتایج پژوهش دانشگاه میلان شاید بازتابی از این باشد که هر کانال تنفسی، اثر متفاوت اما مکملی بر بدن و ذهن دارد. تنفس از بینی راست ممکن است آرامش فیزیکی سریعتری ایجاد کند، در حالی که تنفس از بینی چپ به مرور باعث کاهش افکار سرگردان و تثبیت تمرکز ذهن میشود.
برای درک عمیقتر اثرات هر نوع پرانایاما،مطالعات بیشتری با نمونههای بزرگتر و طراحی دقیقتر نیاز است. در عین حال، تمرین منظم، با هدایت آگاهانه مربیان باتجربه یوگا، همچنان کلید بهرهمندی از فواید واقعیت نفس یوگایی است.
شما میتوانید از طریق پر کردن فرم یا تماس تلفنی با ما در ارتباط باشید.